INSTALACJE ELEKTRYCZNE
Jeśli tradycyjna instalacja elektryczna, to tylko BEZPIECZNA i NOWOCZESNA!
Fachowo i zgodnie z przepisami
Instalacja elektryczna to nie tylko potocznie rozumiane okablowanie, lecz część sieci niskiego napięcia stanowiąca układ przewodów w budynku wraz ze sprzętem elektroinstalacyjnym, na którą składają się:
- przyłącze i złącze kablowe,
- tablica rozdzielcza,
- piony i linie zasilające,
- instalacja odbiorcza,
- odpowiednia liczba obwodów.
Współcześnie projektowane instalacje elektryczne powinny zapewniać użytkownikom nieprzerwaną dostawę energii elektrycznej i/lub sygnałów elektrycznych do urządzeń odbiorczych, gwarantować wysoki poziom bezpieczeństwa oraz zgodną z aktualnymi trendami funkcjonalność. Obowiązujące przepisy i normy określają bardzo rygorystycznie parametry jakie muszą spełniać instalacje w nowo budowanych i modernizowanych obiektach: z jednej strony powinny być niezawodne i łatwe w serwisowaniu, a z drugiej estetycznie i fachowo wykonane. Niestety - nad czym można tylko ubolewać, w aktualnych przepisach nie znajdujemy wyrażonego wprost wymogu, nakazującego przeprowadzenie w prywatnych budynkach gruntownej modernizacji instalacji elektrycznej, która nie zapewnia minimum bezpieczeństwa użytkownikom oraz nie zabezpiecza urządzeń elektrycznych przed skutkami zwarć, przepięć i przeciążeń. Sytuacje takie mają miejsce głównie w budynkach, które powstały ponad 30 lat temu, gdzie niejednokrotnie instalacje wykonane są jeszcze z aluminium. Dlatego często pozostaje liczyć tylko na zdrowy rozsądek właścicieli i administratorów takich budynków, którzy nie czekając na awarię czy wypadek podejmują decyzję o modernizacji instalacji.
Zlecać tylko fachowcowi
Odpowiednie zaprojektowanie i wykonanie instalacji elektrycznej należy powierzać wyłącznie uprawnionym do tych czynności elektrykom. Dotyczy to także oceny stanu technicznego istniejącej już instalacji elektrycznej, która ma być poddana ewentualnej modernizacji. W przeciwieństwie do większości drobnych czynności remontowych, które można przeprowadzić samodzielnie, prace związane z zaprojektowaniem i wykonaniem instalacji elektrycznej może zrealizować jedynie elektryk z odpowiednimi uprawnieniami:
- do wykonywania instalacji elektrycznych do minimum 1 kV,
- do wykonywania pomiarów odbiorczych i okresowych instalacji elektrycznej,
- do wykonywania dozoru nad eksploatacją urządzeń,
- do złożenia dokumentów w zakładzie energetycznym.
Jest to podyktowane tym, że jedynie kompetentna osoba jest w stanie wykonać instalację zapewniającą bezpieczeństwo użytkowania i jej funkcjonalność.
Rozdzielnica sercem instalacji
Doprowadzenie prądu do poszczególnych gniazdek, punktów oświetleniowych, hydroforu czy bojlera wymaga wydzielenia z linii zasilającej pojedynczych obwodów. Można wtedy każdy z nich oddzielnie zabezpieczyć na wypadek zwarcia bądź przeciążenia i niezależnie nimi sterować. W tym celu instalowane są rozdzielnice - estetyczne skrzynki, będace centralnym elementem instalacji elektrycznej w budynku. Zawierają one urządzenia i podzespoły, służące do łączenia, przerywania oraz rozdziału obwodów elektrycznych i ich kombinacji, najczęściej w połączeniu z urządzeniami sterowniczymi, pomiarowymi, ochronnymi i regulacyjnymi. Koncentrują w jednym miejscu wszystkie obwody zasilające poszczególne odbiorniki energii (np. pojedyncze urządzenia dużej mocy) oraz ich grupy (gniazdka, oświetlenie). W przypadku większych obiektów mogą służyć do zasilania dodatkowych rozdzielnic (podrozdzielnic). Rozdzielnicę główną montuje się zwykle w pobliżu wejścia do budynku, zaś podrozdzielnice na poszczególnych kondygnacjach obiektu. Mogą być montowane na ścianie (naścienne) lub przystosowane do osadzenia w murze (wnękowe). Pierwszy rodzaj rozdzielnic stosuje się przede wszystkim wtedy, gdy doprowadzenie przewodów odbywa się w listwach lub kanałach kablowych, natomiast rozdzielnice wnękowe zakładane są przy prowadzeniu przewodów pod tynkiem. Standardem stały się rozdzielnice modułowe, wyposażone w znormalizowane szyny montażowe, dzięki którym montaż aparatury i osprzętu jest szybki i wygodny. Wielkość rozdzielnicy określana liczbą możliwych do zamontowania modułów aparatury, zależy od stopnia rozbudowania instalacji. W domach jednorodzinnych, przy przeciętnej liczbie obwodów, stosuje się zwykle rozdzielnice 24- lub 36-modułowe. Będąc na etapie budowy czy remontu instalacji, warto zwrócić uwagę na to, aby montowana rozdzielnica była nieco większa, niż wynika to z aktualnych potrzeb, gdyż w razie rozbudowy instalacji łatwo będzie utworzyć nowe obwody.
Aby było bezpieczniej
Zapewnienie bezpieczeństwa prawidłowo wykonanej instalacji to nie tylko ochrona użytkowników przed porażeniem prądem elektrycznym, ale również zabezpieczenie urządzeń elektrycznych przed skutkami zwarć, przeciążeń oraz przepięć pochodzących od wyładowań atmosferycznych. Skuteczność ochrony przed tymi zagrożeniami zależy od zastosowanych w instalacjach elektrycznych rozwiązań technicznych i środków zabezpieczających. Najskuteczniejszą ochronę użytkownika przed porażeniem zapewniają wyłączniki różnicowoprądowe. Ratują one często życie w sytuacji dotknięcia kabla pod napięciem lub obudowy urządzenia, w którym doszło do uszkodzenia izolacji. Potrafią wykryć przepływ energii elektrycznej poza obwodem elektrycznym - na przykład przez ludzkie ciało - a następnie odłączyć napięcie. Przed przeciążeniami i zwarciami chronią odpowiednio dobrane przez elektryka zabezpieczenia w postaci bezpieczników topikowych, rozłączników bezpiecznikowych lub wyłączników nadmiarowoprądowych. Zaś ochronę dla odbiorników wyposażonych w układy elektroniczne bardzo czułe na przepięcia - wywoływane zwykle bliskimi wyładowaniami atmosferycznymi - stanowią ograniczniki przepięć oraz połączenia wyrównawcze. Nie wolno zapominać o ochronie odgromowej budynków, której zadaniem jest odprowadzenie prądu piorunowego od punktu uderzenia do ziemi. Mieszkańcy budynków posiadających dobrze zaprojektowaną i wykonaną instalację odgromową oraz przeciwprzepięciową nie są już skazani na ciągłe odłączanie wszystkich odbiorników podczas wyładowań atmosferycznych.
Jak i gdzie załatwić prąd
Staranie się o podłączenie przyszłego budynku do sieci elektroenergetycznej należy rozpocząć od złożenia standardowego wniosku w miejscowym zakładzie energetycznym wraz z dołączonym szkicem sytuacyjnym pobliskiej linii zasilającej. Należy wpisać w nim przewidywaną wartość zapotrzebowania na moc oraz wyszczególnić poszczególne odbiorniki, które będą podłączone do sieci zasilającej. Na tej podstawie rejon energetyczny wyda warunki techniczne przyłączenia (WTP) określające m.in. sposób prowadzenia przyłącza, lokalizację licznika, przekrój przewodów i wartość bezpieczników głównych. Wykonanie przyłącza inwestor zleca koncesjonowanemu elektrykowi pracującemu na zlecenie rejonu energetycznego - oczywiście na własny koszt. W przypadku prowadzenia przyłącza kablowego trzeba uzyskać w gminie pozwolenie na budowę oraz dokonać uzgodnień geodezyjnych. Po wykonaniu przyłącza, w rejonie składamy wniosek o sprawdzenie i odbiór instalacji oraz zamontowanie licznika (jedno- lub dwutaryfowego). Pomyślne odebranie instalacji skutkuje zawarciem umowy na dostawę energii elektrycznej, która określa m.in. sposób rozliczeń i obowiązki odbiorcy.
Warte uwagi!
Jeśli są Państwo zainteresowani alternatywnymi rozwiązaniami poprowadzenia instalacji elektrycznej w budynku bądź macie Państwo w planie zainstalowanie systemu alarmowego lub/i sieci dostępowej do Internetu czy telefoni stacjonarnej (w tym internetowej VoIP), zapraszamy do odwiedzenia zakładek: